متن اظهارنامه استرداد لاشه چک

تا حالا شده چکی به کسی بدی و بعدش ببینی دیگه نیازی بهش نیست ولی طرف مقابل به راحتی اون رو بهت پس نده؟ خب، این موقعیت برای خیلی از ما پیش میاد و می تونه واقعاً آدم رو نگران کنه. متن اظهارنامه استرداد لاشه چک در واقع یه نامه رسمی و قانونیه که با فرستادنش به طرف مقابل، بهش می گی باید چک رو پس بده وگرنه کار به جاهای باریک می کشه. این اولین و مهم ترین قدمیه که برای بازپس گیری چک خودت باید برداری تا هم از حق و حقوقت دفاع کنی و هم از سوءاستفاده های احتمالی جلوگیری کنی. حالا بیا تا با هم ببینیم چطور باید این کار رو انجام بدی و چه نکات مهمی رو باید حواست بهشون باشه.

وقتی پای چک وسط باشه، چه اون رو به کسی امانت داده باشی، چه بابت ضمانت یا حتی برای یه بدهی که حالا تسویه شده، لاشه اون چک برای تو یه سند خیلی مهمه. اگه این سند دست طرف مقابل بمونه و اون نخواهد پسش بده، می تونه برای تو دردسرهای بزرگی درست کنه. ممکنه طرف از اون چک سوءاستفاده کنه و برای وصولش اقدام کنه، حتی اگه تو دیگه هیچ بدهی ای نداشته باشی. همینجاست که ارسال اظهارنامه استرداد لاشه چک میشه یه راه حل قانونی و هوشمندانه تا هم به طرف مقابل اخطار رسمی بدی و هم برای خودت یه مدرک محکم توی دادگاه داشته باشی.

در این مقاله قراره با هم قدم به قدم پیش بریم. اول از همه می خوایم بفهمیم اصلاً چک چیه و چرا پس گرفتنش اینقدر مهمه. بعدش میرسیم به اظهارنامه؛ چی هست، چرا لازمه و چطور باید تنظیمش کنیم. چند تا نمونه اظهارنامه برای شرایط مختلف هم براتون آوردیم که کارتون رو حسابی راحت می کنه. در نهایت هم به مراحل ارسال اظهارنامه و پیامدهای حقوقی عدم استرداد چک بعد از ارسال اون می پردازیم. پس اگه می خوای چک های خودت رو با خیال راحت پس بگیری و از هرگونه مشکل قانونی دور بمونی، این راهنما رو تا آخر دنبال کن.

چک و مفهوم استرداد آن از منظر قانون

شاید فکر کنی چک یه تیکه کاغذ معمولی باشه که فقط باهاش پول جابجا میشه، اما از نظر قانون، ماجرا خیلی جدی تر و پیچیده تره. چک در حقیقت یک سند حقوقی و تجاری به حساب میاد که پشتش کلی قانون و قاعده و ماده قانونی قرار داره. وقتی پای استرداد لاشه چک میاد وسط، یعنی داریم درباره بازپس گرفتن همین سند قانونی صحبت می کنیم که اهمیت ویژه ای برای صادرکننده داره.

تعریف قانونی چک

ببینید، چک از نظر قانونی یه سند تجاریه که تو قانون تجارت و قانون صدور چک، جایگاه مخصوص خودش رو داره. این کاغذ کوچیک، در واقع یه دستور کتبیه از طرف کسی که حساب بانکی داره (یعنی همون صادرکننده) به بانک خودش، برای اینکه مبلغی مشخص رو به شخصی که اسمش روی چک نوشته شده (ذینفع) یا کسی که چک رو دستش داره (حامل) پرداخت کنه. پس اینطور نیست که هر وقت دلت خواست بتونی اونو پس بگیری یا پس ندی. این یه قول و قراره قانونیه که روی کاغذ اومده.

• سند تجاری: چک یه سند تجاریه که خیلی سریع و راحت میشه باهاش توی معاملات روزمره کار کرد. برخلاف سند عادی، خیلی وقت ها چک مزایای قانونی بیشتری داره، مثلاً امکان پیگیری سریع تر از طریق اجرای ثبت یا حتی دادگاه کیفری (اگه شرایطش رو داشته باشه).
• ابزار پرداخت: کار اصلی چک اینه که جای پول نقد رو می گیره و تراکنش های مالی رو راحت تر و امن تر می کنه.
• شرایط اعتبار: برای اینکه یه چک معتبر باشه و بشه روش حساب کرد، باید تاریخ داشته باشه، صادرکننده امضاش کرده باشه و مبلغش هم مشخص باشه. اگه اینا درست نباشن، ممکنه چک دچار مشکل بشه و نتونی ازش استفاده کنی.

استرداد لاشه چک به چه معناست؟

حالا استرداد لاشه چک یعنی چی؟ یعنی ما می خوایم اون تیکه کاغذ مهم رو، که بهش می گیم لاشه چک، پس بگیریم. این کار دلایل مختلفی داره که معمولاً از این قراره:

• پایان یافتن تعهد: فرض کن یه چک رو بابت یه قسط یا یه کاری دادی، حالا اون قسط یا کار تموم شده و دیگه دلیلی برای دست طرف مقابل بودن چک نیست.
• لغو قرارداد: ممکنه یه قرارداد بین شما بوده و یه چک بابت اون قرارداد دادی، اما حالا قرارداد به هر دلیلی لغو شده. پس چک هم دیگه اعتباری نداره.
• پرداخت دین: شاید یه چک بابت یه بدهی دادی، اما حالا اون بدهی رو از طریق دیگه (مثلاً کارت به کارت یا نقدی) تسویه کردی. خب، طبیعیه که باید چک رو پس بگیری.
• اشتباه در صدور یا ابطال معامله: گاهی هم ممکنه یه اشتباهی توی صدور چک پیش اومده باشه یا معامله ای که بابتش چک دادی، ابطال شده باشه.

نکته مهم اینه که لاشه چک متعلق به صادرکننده اونه. یعنی وقتی تو یه چک رو دادی، بعد از اینکه دلیلی برای دست طرف مقابل بودن اون نمونده، باید بهت پس داده بشه. اگه پس نده، اونوقت داستان های قانونی شروع میشه.

مبانی قانونی استرداد لاشه چک

پس گرفتن لاشه چک، کار دلبخواهی نیست و پشتش قانون ایستاده. چند تا ماده قانونی مهم هستند که این موضوع رو حمایت می کنن:

• ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی: این ماده در مورد اظهارنامه صحبت می کنه و به شما اجازه می ده تا به صورت رسمی و قانونی، درخواست خودتون رو به طرف مقابل ابلاغ کنید. این اظهارنامه یه مدرک محکم تو دادگاه به حساب میاد که ثابت می کنه شما قبل از هر اقدام دیگه ای، موضوع رو به صورت رسمی به اطلاع طرف رسوندی.
• ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی (خیانت در امانت): این ماده خیلی مهمه. اگه شما یه چک رو به عنوان امانت به کسی دادی (یعنی قراره بعد از انجام یه کار یا سررسید یه زمان، پسش بده) و حالا اون فرد از پس دادنش خودداری می کنه، ممکنه مرتکب جرم خیانت در امانت شده باشه. این یعنی قضیه از حالت حقوقی، می تونه به حالت کیفری (یعنی جنبه مجرمانه) هم برسه و طرف با مجازات حبس روبرو بشه.

پس می بینی که قضیه شوخی بردار نیست. با دونستن این مبانی قانونی، می تونی با قدرت بیشتری برای پس گرفتن چک خودت اقدام کنی.

اظهارنامه استرداد لاشه چک: چرا و چگونه؟

خب، تا اینجا فهمیدیم که چک چیه و چرا پس گرفتنش اینقدر اهمیت داره. حالا می رسیم به ابزار اصلی مون برای این کار: اظهارنامه استرداد لاشه چک. شاید اسمش یه خورده رسمی و حقوقی به نظر بیاد، ولی تو عمل یه ابزار خیلی کارآمده که می تونه حسابی به دردت بخوره.

اظهارنامه چیست و چه کارکردی دارد؟

اگه بخوام خیلی ساده بهت بگم، اظهارنامه مثل یه «اخطار رسمی» یا «اتمام حجت» می مونه. وقتی یه مشکلی بین دو نفر پیش میاد و یکی از طرفین می خواد به طرف دیگه یه چیزی رو اعلام کنه یا ازش درخواستی داشته باشه، می تونه از اظهارنامه استفاده کنه. این نامه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به طرف مقابل ابلاغ میشه و جنبه رسمی و قانونی پیدا می کنه. یعنی دیگه طرف نمی تونه بگه من نشنیدم یا خبر نداشتم.

• تذکر رسمی: اظهارنامه در واقع یه جور تذکر رسمی و محترمانه است که به طرف مقابل میگی «فلان کار رو انجام بده» یا «فلان چیز رو پس بده».
• مدرک اثباتی: مهم تر از اون، اظهارنامه خودش یه مدرک معتبره. اگه کار به دادگاه بکشه، می تونی این اظهارنامه رو به عنوان سند به قاضی نشون بدی که ثابت کنی شما قبل از طرح دعوا، به صورت رسمی از طرف مقابل درخواست خودت رو مطرح کردی.
• قانونی و قابل پیگیری: چون از طریق سیستم قضایی ابلاغ میشه، جنبه کاملاً رسمی داره و هر نوع انکار یا بی توجهی به اون، می تونه پیامدهای حقوقی برای طرف مقابل داشته باشه.

دلایل حیاتی ارسال اظهارنامه برای استرداد چک

حالا چرا اینقدر اصرار داریم که برای پس گرفتن لاشه چک، حتماً اظهارنامه بفرستید؟ دلایلش خیلی مهم و حیاتیه:

1. اثبات مطالبه رسمی و قبلی: اگه یهو بری دادگاه و بگی «چکم رو پس نمیده»، ممکنه قاضی بگه «مدرکی داری که قبلاً ازش خواسته باشی و اون نداده باشه؟». اظهارنامه دقیقاً همین مدرکه. ثابت می کنه شما قبل از شکایت، رسمی و قانونی درخواست خودت رو مطرح کردی.
2. پیشگیری از سوءاستفاده های حقوقی و کیفری: اگه لاشه چک دست طرف بمونه، همیشه این احتمال وجود داره که ازش سوءاستفاده کنه. مثلاً اون رو به شخص دیگه ای منتقل کنه یا برای وصولش اقدام کنه. با ارسال اظهارنامه، جلوی این جور کارها رو می گیری و به طرف اخطار میدی که هر اقدامی با این چک، عواقب حقوقی جدی داره.
3. ایجاد پایه و اساس برای طرح دعوای خیانت در امانت: اگه چک رو به عنوان امانت دادی و طرف پس نداد، با اظهارنامه می تونی اثبات کنی که رسماً ازش خواستی و اون امانت رو نگه داشته. این همون چیزیه که برای اثبات جرم خیانت در امانت لازمه.
4. تعیین مهلت قانونی برای دارنده چک: توی اظهارنامه، یه مهلت مشخص و معقول (مثلاً ۴۸ ساعت یا ۳ روز کاری) برای پس دادن چک تعیین می کنی. این کار به طرف فرصت میده که وظیفه اش رو انجام بده و در عین حال، اگه این مهلت تموم شد و کاری نکرد، دست شما برای اقدامات بعدی بازتر میشه.
5. قطع مرور زمان (در برخی موارد): در برخی موارد، اقدامات قانونی مثل ارسال اظهارنامه می تونه باعث قطع مرور زمان بشه، یعنی اون مهلت قانونی که برای طرح دعاوی وجود داره، با این کار از نو شروع میشه.

یادت باشه، ارسال اظهارنامه استرداد لاشه چک، مثل یه کارت زرد قبل از کارت قرمزه! به طرف مقابل هشدار جدی میده و به شما قدرت قانونی برای پیگیری های بعدی.

اجزا و ارکان یک اظهارنامه استرداد لاشه چک استاندارد

حالا که فهمیدیم اظهارنامه چقدر مهمه، وقتشه که ببینیم چطور باید یه اظهارنامه درست و حسابی بنویسیم. یه اظهارنامه خوب و استاندارد، بخش های مشخصی داره که باید با دقت تکمیل بشن تا اعتبار قانونی لازم رو داشته باشه. هر کلمه ای که می نویسی، می تونه توی دادگاه علیه یا به نفع تو استفاده بشه، پس باید حسابی حواست جمع باشه.

مشخصات کامل اظهارکننده و اظهارشونده

اولین قدم، دقیق نوشتن اطلاعات خودت (اظهارکننده) و کسی که قراره اظهارنامه براش بفرستی (اظهارشونده) هست:

• اظهارکننده (شما): اسم و فامیل کامل، کد ملی، آدرس دقیق پستی (که اظهارنامه به همین آدرس ابلاغ میشه)، و شماره تماس.
• اظهارشونده (طرف مقابل): اسم و فامیل کامل، کد ملی (اگه داری، حتماً بنویس)، آدرس دقیق پستی. اگه آدرس دقیقی نداری، باید یه فکری به حالش کنی، چون اگه اظهارنامه به درستی ابلاغ نشه، ممکنه دردسر بشه.

نکته مهم: هر چقدر اطلاعات کامل تر و دقیق تر باشه، روند کار راحت تر پیش میره و احتمال ابلاغ صحیح بیشتر میشه.

موضوع اظهارنامه

این بخش باید خیلی واضح و روشن باشه و نشون بده که هدف اصلی شما از ارسال این نامه چیه. مثلاً:

• «درخواست استرداد لاشه چک امانی به شماره [شماره چک]»
• «اخطار جهت استرداد لاشه چک ضمانت به شماره [شماره چک]»
• «مطالبه استرداد لاشه چک بابت دین پرداخت شده به شماره [شماره چک]»

اینجا نباید داستان زندگی تون رو بنویسید، فقط باید اصل مطلب رو به صورت کوتاه و گویا بیان کنید.

شرح کامل اظهارنامه (متن اصلی)

اینجا جاییه که باید اصل حرفت رو بزنی. مثل یه داستان گویی حقوقی می مونه، ولی باید دقیق و مستند باشه:

1. بیان جزئیات دقیق چک:
   • شماره سریال چک
   • تاریخ صدور چک
   • مبلغ چک
   • نام بانک و شعبه صادرکننده
   • نام صادرکننده و ذینفع (اگه متفاوت با شما و اظهارشونده هستن)
2. توضیح ارتباط حقوقی بین طرفین: اینجا باید شفاف توضیح بدی که چک رو به چه دلیل به طرف مقابل دادی. مثلاً:
   • «بر اساس قرارداد اجاره مورخ [تاریخ قرارداد]»
   • «به عنوان ضمانت حسن انجام کار در تاریخ [تاریخ]»
   • «به صورت امانی جهت [توضیح دلیل امانت]»
   • «بابت بدهی ای که حالا تسویه شده است و رسید پرداخت آن موجود است.»
3. توضیح دلایل استرداد: حالا بگو چرا دیگه نیازی به این چک نیست و باید بهت پس داده بشه. مثلاً:
   • «با توجه به پایان یافتن مدت قرارداد»
   • «با توجه به تسویه کامل بدهی به شماره فیش [شماره فیش] مورخ [تاریخ پرداخت]»
   • «با توجه به لغو توافق شفاهی فیمابین»
4. تعیین مهلت مشخص و معقول برای استرداد: حتماً یه مهلت مشخص (مثلاً ۴۸ ساعت، ۳ روز کاری یا حتی یک هفته) تعیین کن و بگو که در این مدت باید چک رو به شما برگردونه. این مهلت باید معقول باشه.
5. هشدار حقوقی (مهمترین بخش): اینجا باید به طرف مقابل اخطار بدی که اگه چک رو پس نده، چه پیامدهای حقوقی در انتظارشه. این بخش خیلی مهمه و باید صریح باشه. مثلاً می تونی بنویسی:
   

   «لذا با توجه به مراتب فوق، از شما درخواست می گردد ظرف مهلت [تعداد روز] روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به استرداد لاشه چک مذکور اقدام فرمایید. در غیر این صورت، با عنایت به امانی بودن چک (یا پرداخت شدن دین)، هرگونه خودداری از استرداد، مصداق بارز خیانت در امانت تلقی شده و اینجانب مجبور به پیگیری کیفری و حقوقی موضوع از طریق مراجع قضایی، مطالبه خسارات وارده و طرح دعوای استرداد لاشه چک خواهم بود.»

امضا و تاریخ

در نهایت، بعد از اینکه متن رو کامل کردی، باید اون رو امضا کنی و تاریخ روز رو هم بنویسی. این نشون میده که اظهارنامه در چه تاریخی تنظیم شده.

تنظیم یه اظهارنامه استاندارد، هم جلوی سوءتفاهم رو می گیره و هم اگه کار به دادگاه کشید، دستت رو حسابی قوی می کنه. پس هر چقدر توی این بخش دقت کنی، به نفع خودته.

متن نمونه اظهارنامه استرداد لاشه چک برای موقعیت های مختلف

حالا که با اهمیت و اجزای اظهارنامه آشنا شدیم، وقتشه که چند تا نمونه عملی و آماده رو ببینیم. این نمونه ها برای موقعیت های مختلف طراحی شدن تا بتونی با یه ویرایش کوچیک، اونا رو برای خودت شخصی سازی کنی. فقط کافیه جای [ ] رو با اطلاعات خودت پر کنی. یادت باشه، هر نمونه رو با دقت بخون و مطمئن شو که با شرایط تو جور درمیاد.

نمونه اظهارنامه استرداد لاشه چک امانی

این نمونه برای زمانیه که چک رو به کسی به صورت امانت دادی و حالا دیگه اون امانت لازم نیست و می خوای چک رو پس بگیری.

بسمه تعالی
تاریخ: [تاریخ تنظیم اظهارنامه]
شماره: [توسط دفتر خدمات قضایی تکمیل می شود]

اظهارکننده:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی شما]
کد ملی: [کد ملی شما]
آدرس کامل: [آدرس دقیق پستی شما]
شماره تماس: [شماره تماس شما]

اظهارشونده:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی طرف مقابل]
کد ملی: [کد ملی طرف مقابل (در صورت اطلاع)]
آدرس کامل: [آدرس دقیق پستی طرف مقابل]

موضوع اظهارنامه: درخواست استرداد لاشه چک امانی به شماره [شماره سریال چک]

مخاطب محترم اظهارنامه؛
با سلام و احترام؛

همان طور که مستحضر هستید، اینجانب یک فقره چک به شماره سریال [شماره سریال چک]، مورخ [تاریخ صدور چک]، عهده بانک [نام بانک]، شعبه [نام شعبه]، به مبلغ [مبلغ چک به ریال] ریال (معادل [مبلغ چک به تومان] تومان) را به جنابعالی به صورت امانی، جهت [توضیح دقیق دلیل امانی بودن چک، مثلاً: ضمانت حضور در یک پروژه یا جهت انجام معامله ای که اکنون منتفی شده است یا تا زمان تسویه حساب فلان بدهی] در تاریخ [تاریخ تحویل چک] تحویل داده ام.

با توجه به اینکه موضوعی که بابت آن چک مذکور به صورت امانت نزد شما قرار گرفته بود، به دلیل [توضیح دلیل رفع امانت، مثلاً: پایان یافتن پروژه، لغو معامله، تسویه حساب کامل فیمابین] مرتفع گردیده و دیگر دلیلی برای باقی ماندن لاشه چک مذکور نزد جنابعالی وجود ندارد.

لذا به موجب این اظهارنامه رسمی، از جنابعالی درخواست می گردد ظرف مدت ۴۸ ساعت کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به استرداد لاشه چک فوق الذکر به اینجانب اقدام فرمایید.

بدیهی است در صورت عدم استرداد لاشه چک در مهلت مقرر و خودداری از انجام این امر قانونی، اینجانب مجبور به پیگیری موضوع از طریق مراجع قضایی و طرح دعوای کیفری خیانت در امانت و همچنین دعوای حقوقی استرداد لاشه چک و مطالبه کلیه خسارات وارده (از جمله هزینه های دادرسی، حق الوکاله وکیل و...) خواهم بود. مسئولیت هرگونه اقدام و سوءاستفاده احتمالی از چک مذکور پس از ابلاغ این اظهارنامه، تماماً بر عهده جنابعالی خواهد بود.

با تشکر و احترام
[امضای شما]

نحوه تکمیل این نمونه: فقط کافیه اطلاعات داخل کروشه `[ ]` رو با اطلاعات دقیق خودت و طرف مقابل پر کنی. توی قسمت توضیح دقیق دلیل امانی بودن چک و توضیح دلیل رفع امانت، حتماً خیلی شفاف و واضح بنویس که چرا چک دست طرفه و چرا حالا باید پس داده بشه.

نمونه اظهارنامه استرداد لاشه چک ضمانت

این نمونه برای وقتاییه که یه چک رو بابت ضمانت یه کاری یا یه تعهدی دادی و حالا اون تعهد تموم شده یا شرایطش عوض شده و می خوای چک ضمانت رو پس بگیری.

بسمه تعالی
تاریخ: [تاریخ تنظیم اظهارنامه]
شماره: [توسط دفتر خدمات قضایی تکمیل می شود]

اظهارکننده:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی شما]
کد ملی: [کد ملی شما]
آدرس کامل: [آدرس دقیق پستی شما]
شماره تماس: [شماره تماس شما]

اظهارشونده:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی طرف مقابل]
کد ملی: [کد ملی طرف مقابل (در صورت اطلاع)]
آدرس کامل: [آدرس دقیق پستی طرف مقابل]

موضوع اظهارنامه: درخواست استرداد لاشه چک ضمانت به شماره [شماره سریال چک]

مخاطب محترم اظهارنامه؛
با سلام و احترام؛

همان طور که مستحضر هستید، اینجانب یک فقره چک به شماره سریال [شماره سریال چک]، مورخ [تاریخ صدور چک]، عهده بانک [نام بانک]، شعبه [نام شعبه]، به مبلغ [مبلغ چک به ریال] ریال (معادل [مبلغ چک به تومان] تومان) را به عنوان ضمانت حسن انجام [نوع تعهد، مثلاً: قرارداد همکاری مورخ [تاریخ قرارداد]] یا [توضیح دقیق دلیل ضمانت، مثلاً: بازپرداخت تسهیلات بانکی که اکنون تسویه شده است] به جنابعالی در تاریخ [تاریخ تحویل چک] تحویل داده ام.

با عنایت به اینکه تعهد اصلی اینجانب بابت [نوع تعهد]، به طور کامل و شایسته انجام شده (یا: تسهیلات بانکی به طور کامل تسویه شده است یا مدت قرارداد به پایان رسیده است و کلیه تعهدات انجام گردیده است) و دیگر دلیلی برای باقی ماندن چک ضمانت مذکور نزد جنابعالی وجود ندارد. مدارک مثبته انجام تعهد از جمله [اشاره به مدارک اثباتی، مثلاً: گواهی پایان کار، رسید تسویه حساب، نامه اتمام پروژه] موجود می باشد.

لذا به موجب این اظهارنامه رسمی، از جنابعالی درخواست می گردد ظرف مدت ۷۲ ساعت کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به استرداد لاشه چک فوق الذکر به اینجانب اقدام فرمایید.

بدیهی است در صورت عدم استرداد لاشه چک در مهلت مقرر و خودداری از انجام این امر قانونی، اینجانب مجبور به پیگیری موضوع از طریق مراجع قضایی و طرح دعوای حقوقی استرداد لاشه چک و همچنین مطالبه کلیه خسارات وارده (از جمله هزینه های دادرسی، حق الوکاله وکیل و...) خواهم بود. مسئولیت هرگونه اقدام و سوءاستفاده احتمالی از چک مذکور پس از ابلاغ این اظهارنامه، تماماً بر عهده جنابعالی خواهد بود.

با تشکر و احترام
[امضای شما]

نحوه تکمیل این نمونه: توی این نمونه هم باید اطلاعات `[ ]` رو پر کنی. توی بخش نوع تعهد و توضیح دقیق دلیل ضمانت باید خیلی دقیق بنویسی که چک بابت چی ضمانت بوده و الان اون تعهد چطور انجام شده یا چرا دیگه نیازی به ضمانت نیست.

نمونه اظهارنامه استرداد لاشه چک بابت دین پرداخت شده

این نمونه برای وقتیه که یه چکی رو بابت یه بدهی دادی، حالا اون بدهی رو از راه دیگه (مثلاً نقدی یا کارت به کارت) پرداخت کردی و می خوای چک اصلی رو پس بگیری.

بسمه تعالی
تاریخ: [تاریخ تنظیم اظهارنامه]
شماره: [توسط دفتر خدمات قضایی تکمیل می شود]

اظهارکننده:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی شما]
کد ملی: [کد ملی شما]
آدرس کامل: [آدرس دقیق پستی شما]
شماره تماس: [شماره تماس شما]

اظهارشونده:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی طرف مقابل]
کد ملی: [کد ملی طرف مقابل (در صورت اطلاع)]
آدرس کامل: [آدرس دقیق پستی طرف مقابل]

موضوع اظهارنامه: درخواست استرداد لاشه چک بابت دین پرداخت شده به شماره [شماره سریال چک]

مخاطب محترم اظهارنامه؛
با سلام و احترام؛

همان طور که مستحضر هستید، اینجانب یک فقره چک به شماره سریال [شماره سریال چک]، مورخ [تاریخ صدور چک]، عهده بانک [نام بانک]، شعبه [نام شعبه]، به مبلغ [مبلغ چک به ریال] ریال (معادل [مبلغ چک به تومان] تومان) را بابت بدهی/دین مربوط به [توضیح دقیق نوع بدهی، مثلاً: خرید کالا، خدمات ارائه شده، قرض الحسنه] در تاریخ [تاریخ تحویل چک] به جنابعالی تحویل داده ام.

با عنایت به اینکه دین/بدهی مذکور به طور کامل توسط اینجانب در تاریخ [تاریخ پرداخت دین] از طریق [نحوه پرداخت، مثلاً: واریز وجه به حساب بانکی شما به شماره شبا [شماره شبا] یا شماره کارت [شماره کارت] یا پرداخت نقدی با اخذ رسید] پرداخت و تسویه گردیده است. مدارک مثبته پرداخت از جمله [اشاره به مدارک اثباتی، مثلاً: فیش واریز، رسید پرداخت نقدی، تصویر پیامک بانکی] موجود می باشد.

لذا به موجب این اظهارنامه رسمی، از جنابعالی درخواست می گردد ظرف مدت ۳ روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به استرداد لاشه چک فوق الذکر به اینجانب اقدام فرمایید.

بدیهی است در صورت عدم استرداد لاشه چک در مهلت مقرر و خودداری از انجام این امر قانونی، اینجانب مجبور به پیگیری موضوع از طریق مراجع قضایی و طرح دعوای حقوقی استرداد لاشه چک و همچنین مطالبه کلیه خسارات وارده (از جمله خسارت تأخیر تأدیه ناشی از سوءاستفاده احتمالی از چک، هزینه های دادرسی، حق الوکاله وکیل و...) خواهم بود. مسئولیت هرگونه اقدام و سوءاستفاده احتمالی از چک مذکور پس از ابلاغ این اظهارنامه، تماماً بر عهده جنابعالی خواهد بود.

با تشکر و احترام
[امضای شما]

نحوه تکمیل این نمونه: توی این نمونه هم باید قسمت های `[ ]` رو پر کنی. تاکید اصلی اینجا روی توضیح دقیق نوع بدهی و نحوه پرداخت هست. حتماً جزئیات پرداخت رو دقیق بنویس تا مدرک محکمی داشته باشی.

این نمونه ها رو می تونی با توجه به شرایط خودت تغییر بدی. مهم اینه که اطلاعات کامل و دقیق باشه و درخواستت واضح و با مهلت مشخص بیان بشه و از همه مهم تر، پیامدهای حقوقی عدم استرداد چک هم صریحاً گوشزد بشه.

مراحل عملی تنظیم و ارسال اظهارنامه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

حالا که متن اظهارنامه رو آماده کردی، وقتشه بریم سراغ بخش عملی کار. تنظیم و ارسال اظهارنامه این روزها خیلی راحت تر شده و دیگه مثل قدیم دردسرهای زیادی نداره. بیشتر کارها از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام میشه. بیا قدم به قدم با هم بریم جلو.

مدارک لازم قبل از مراجعه

قبل از اینکه پاشید برید دفتر خدمات قضایی، اول یه سری مدارک رو آماده کنید تا کارتتون سریع تر راه بیفته:

• کارت ملی و شناسنامه شما (اظهارکننده): برای احراز هویت شما لازمه.
• اطلاعات دقیق اظهارشونده: شامل نام و نام خانوادگی، کد ملی (اگه داری، خیلی مهمه)، و آدرس پستی دقیق. اگه آدرس اشتباه باشه، اظهارنامه ابلاغ نمیشه و مجبور میشی دوباره اقدام کنی.
• جزئیات کامل چک: شماره سریال چک، تاریخ صدور، مبلغ، نام بانک و شعبه. اگه اصل یا کپی چک رو داری، حتماً همراهت ببر.
• مدارک اثباتی (خیلی مهم!): هر مدرکی که نشون بده شما حق داری چک رو پس بگیری رو همراهت داشته باش. اینا می تونن:
  • رسید پرداخت بدهی
  • قرارداد یا توافقنامه ای که بابتش چک دادی
  • پیامک ها یا ایمیل های مربوط به توافق یا تسویه حساب
  • شهادت نامه (اگه شاهدی داری)
  • فیش واریز وجه (اگه بدهی رو بانکی تسویه کردی)
• کارت بانکی: برای پرداخت هزینه های ثبت و ارسال اظهارنامه لازمه.

فرآیند گام به گام ثبت اظهارنامه

اگه همه مدارک رو آماده کردی، حالا بیا بریم سراغ مراحل ثبت:

1. ثبت نام در سامانه ثنا (مهمترین گام اولیه): اگه تا حالا توی سامانه ثنا ثبت نام نکردی، اولین کاری که باید بکنی همینه. بدون ثبت نام در ثنا، نمی تونی هیچ اقدام قضایی رو انجام بدی. برای این کار، می تونی حضوری به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بری یا اول تو سایت ثنا پیش ثبت نام کنی و بعد برای احراز هویت به دفتر مراجعه کنی.
2. مراجعه به نزدیکترین دفتر خدمات الکترونیک قضایی: بعد از اینکه ثنا داری، با تمام مدارکت برو به یکی از دفاتر خدمات قضایی.
3. ارائه مدارک و توضیحات لازم به کارمند: کارمند دفتر مدارک شما رو بررسی می کنه و توضیحات اولیه رو از شما می گیره.
4. تکمیل و بازخوانی فرم اظهارنامه: متنی که آماده کردی رو به کارمند میدی تا وارد سیستم کنه. خودشون فرم های استاندارد دارن که اطلاعات شما و اظهارشونده رو پر می کنن و متن اصلی شما رو هم توی بخش مربوطه کپی می کنن. خیلی مهمه که بعد از تکمیل، متن نهایی رو با دقت کامل بخونی و مطمئن بشی که همه چیز درست و بدون غلطه.
5. پرداخت هزینه های مربوطه: هزینه هایی مثل ثبت اظهارنامه و ابلاغ اون رو با کارت بانکی پرداخت می کنی.
6. دریافت کد رهگیری: بعد از پرداخت، یه کد رهگیری بهت میدن. این کد رو خوب نگهداری کن.
7. پیگیری وضعیت ابلاغ اظهارنامه از طریق سامانه ثنا: از طریق همون سامانه ثنا، می تونی با کد رهگیری ای که داری، وضعیت اظهارنامه ات رو پیگیری کنی. اینکه آیا به طرف مقابل ابلاغ شده یا نه، تو این سامانه مشخص میشه.

نکات مهم در ثبت و ارسال اظهارنامه

چند تا نکته رو هم یادت باشه تا مشکلی پیش نیاد:

• دقت در اطلاعات هویتی و آدرس: کوچیکترین اشتباهی توی اسم، کد ملی یا آدرس، می تونه باعث بشه اظهارنامه به درستی ابلاغ نشه و کل زحمتت هدر بره.
• نگهداری تمامی رسیدها و کدهای رهگیری: این رسیدها و کدها مدرک شما برای پیگیری های بعدی هستند.
• اهمیت ابلاغ صحیح و قانونی: اظهارنامه وقتی ارزش قانونی پیدا می کنه که به درستی به دست طرف مقابل برسه و ابلاغ بشه. اگه ابلاغ نشه، انگار هیچ کاری نکردی. سیستم ثنا این امکان رو میده که از ابلاغ الکترونیکی مطمئن بشی.

با رعایت این نکات، می تونی با خیال راحت اظهارنامه خودت رو ثبت و ارسال کنی و قدم اول رو برای پس گرفتن لاشه چک برداری.

پیامدهای حقوقی عدم استرداد لاشه چک پس از ابلاغ اظهارنامه

خب، شما دیگه کار خودت رو کردی و اظهارنامه رو با همه جزئیاتش فرستادی. حالا توپ توی زمین طرف مقابله. اگه اون فرد بعد از ابلاغ اظهارنامه و گذشت مهلتی که تو دادی، باز هم از پس دادن لاشه چک خودداری کنه، اونوقت داستان جدی تر میشه و پای قانون به میون میاد. اینجاست که می تونی از ابزارهای حقوقی و کیفری استفاده کنی تا به حقت برسی.

جرم خیانت در امانت

این یکی از مهمترین و جدی ترین پیامدهاست، مخصوصاً اگه چکت رو به عنوان امانت داده باشی:

• تشریح شرایط تحقق جرم: اگه شما یه چک رو به عنوان امانت به کسی دادی (مثلاً برای انجام یه کار خاص یا تا یه زمان مشخص) و حالا اون کار تموم شده یا زمانش گذشته و طرف با اینکه رسماً ازش خواستی، چک رو پس نمیده و قصد داره ازش سوءاستفاده کنه، اونوقت جرم خیانت در امانت محقق میشه. مهم اینه که شما بتونی ثابت کنی چک امانت بوده و قصد عدم استرداد وجود داره. اظهارنامه ای که فرستادی، دقیقاً همین رو ثابت می کنه.
• مجازات قانونی بر اساس ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی: این ماده می گه هر کس مال منقول یا غیرمنقول (مثل همین چک) رو که به عنوان اجاره، امانت، رهن، وکالت و… بهش داده شده، به ضرر مالک یا متصرفین دیگه، استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود کنه، به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم میشه. پس می بینی که مجازاتش کم نیست و طرف رو حسابی به دردسر می اندازه.

طرح دعوای حقوقی استرداد لاشه چک

علاوه بر جنبه کیفری، شما می تونی از جنبه حقوقی هم وارد عمل بشی و برای پس گرفتن چک، توی دادگاه دعوا مطرح کنی:

• معرفی دعوا، مدارک لازم، نحوه طرح: این دعوا به این شکله که شما از دادگاه می خوای که حکم بده تا طرف مقابل لاشه چک رو بهت پس بده. مدارک لازم هم همون چیزاییه که موقع اظهارنامه فرستادن جمع کردی: اظهارنامه ابلاغ شده، قراردادها، رسیدها و هر مدرکی که ثابت می کنه شما حق داری چک رو پس بگیری. این دعوا از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و با ثبت دادخواست شروع میشه.
• امکان درخواست صدور دستور موقت استرداد لاشه چک: این یه ابزار خیلی قویه! اگه شما نگران باشی که طرف مقابل ممکنه تا زمان صدور حکم نهایی دادگاه، از چک سوءاستفاده کنه (مثلاً اونو خرج کنه یا به کس دیگه بده)، می تونی همزمان با دادخواست استرداد، یه درخواست «دستور موقت» هم به دادگاه بدی. با این دستور موقت، دادگاه فوراً به طرف مقابل دستور میده که جلوی هرگونه اقدام با چک رو بگیره یا حتی اون رو در اختیار دادگاه قرار بده تا تکلیفش مشخص بشه. این دستور معمولاً خیلی سریع صادر میشه و جلوی ضررهای احتمالی رو می گیره.

مطالبه خسارات

اگه طرف مقابل با نگه داشتن چک باعث ضرر و زیان به شما شده باشه، می تونی خسارت هم ازش بگیری:

• خسارت تأخیر تأدیه: فرض کن چکت رو بابت یه بدهی دادی که تسویه شده، اما طرف چک رو برنمی گردونه و می خواد ازش سوءاستفاده کنه. اگه این کار باعث بشه شما دیرتر به پولت برسی یا مجبور بشی برای تسویه اون بدهی از راه دیگه ای اقدام کنی، می تونی خسارت تأخیر تأدیه رو مطالبه کنی.
• هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل: اگه مجبور بشی برای پس گرفتن چکت به دادگاه بری یا وکیل بگیری، همه این هزینه ها رو می تونی از طرف مقابل که باعث این دردسر شده، مطالبه کنی. یعنی تمام خرج و مخارجی که بابت دفاع از حقت کردی، به گردن اون میفته.

خلاصه، اگه کسی با وجود اظهارنامه، باز هم از پس دادن لاشه چک خودداری کنه، باید منتظر عواقب جدی قانونی باشه. این دیگه اون شوخی و تعارف قبلی نیست و پای حقوق و مجازات میاد وسط. پس حواست باشه که اظهارنامه یه قدم خیلی مهمه و بعد از اون، می تونی با دست پر وکیلت رو بفرستی دنبال کار یا خودت اقدام کنی.

برای اینکه همه چیز رو جمع بندی کنیم و خیالت رو راحت کنیم، یادت باشه که توی دنیای امروز که خیلی چیزا رو روی کاغذ و با سند پیش می برن، پیگیری به موقع و صحیح برای پس گرفتن لاشه چک، مثل یه سرمایه گذاری برای آرامش خاطره توئه. این مقاله رو نوشتیم تا یه راهنمای کامل و جامع باشه برات تا با همه ابعاد این موضوع آشنا بشی و بدونی چطور باید از حق و حقوقت دفاع کنی. چه چک امانی باشه، چه ضمانت یا بابت بدهی که تسویه شده، اولین و مهم ترین قدمت ارسال یه اظهارنامه دقیق و محکمه پسنده.

با اینکه اینجا همه چیز رو برات شفاف توضیح دادیم و نمونه های کاربردی هم گذاشتیم، اما باید بدونی که هر پرونده ای شرایط خاص خودش رو داره. اگه دیدی موضوع پیچیده شد یا طرف مقابل اصلا همکاری نمی کنه، بهترین کار اینه که حتماً با یه وکیل یا مشاور حقوقی متخصص صحبت کنی. اونا می تونن با توجه به جزئیات پرونده تو، بهترین راهکار رو پیشنهاد بدن و کمکت کنن تا با کمترین دردسر به نتیجه برسی. این مقاله یه چراغ راهه، اما هیچ چیز جای مشاوره تخصصی رو نمی گیره.

پس، اگه چک دست کسی داری و باید پس بگیری، همین امروز دست به کار شو و نذار کار از کار بگذره. با اقدام به موقع و درست، می تونی از خودت در برابر مشکلات حقوقی احتمالی محافظت کنی و با خیال راحت شب ها سرت رو روی بالش بذاری.