۸ آبان در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

به گزارش خبرگزاری ساینس بلاگ تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری ها کشف ها و حتی زادروزها و درگذشت های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی گیرد. در این تقویم علم وقایع مهم مصادف با امروز ۸ آبان برابر ۲۹ اکتبر را ورق می زنیم.  

*** 

عمیق ترین تونل لوله ای غوطه ور جهان 

۲۹ اکتبر ۲۰۱۳ میلادی برابر با ۸ آبان ۱۳۹۲ خورشیدی تونل ریلی مرمره زیر تنگه بُسفر برای سفرهای عمومی باز شد و بیش از 3۰۰هزار نفر ازطریق آن در نودمین سالگرد جمهوری ترکیه تردد کردند. این اولین تونل دریایی جهان است که دو قاره را به هم متصل می کند و به عنوان عمیق ترین تونل لوله ای غوطه ور در دنیا شناخته می شود. این تونل به طول ۱۳.۵ کیلومتر زیر دریای مرمره قرار دارد. این پروژه کازلی چشمه در استانبول اروپایی را به و آیرلیک چشمه در بخش آسیایی به هم متصل می کند. این تونل از دو تونل تک مسیر با سه ایستگاه راه آهن زیرزمینی تشکیل شده است. مارس ۲۰۱۹ بخش روی زمینی پروژه مرمره تکمیل شد و ترافیک عادی قطار شامل رفت و آمد مسافران در کل خط و خدمات باری از طریق تونل شروع شد.  

ترمیم استخوان با برق 

۲۹ اکتبر ۱۹۷۱ میلادی برابر با ۸ آبان ۱۳۵۰ خورشیدی اولین استفاده موفقیت آمیز از جریان الکتریستیه برای ترمیم شکستگی استخوان ازسوی جراحان دانشگاه پنسیلوانیا گزارش شد. رابطه بین نیروهای فیزیکی و زیست شناسی استخوان از اواسط سده نوزدهم شناخته شده است. نیروهای مکانیکی نیروهای الکتریکی نیروهای مغناطیسی و امواج فراصوت همگی در سطوحی از تأثیر بر رشد و ترمیم استخوان تاثیر دارند. تحریک الکتریکی استخوان به عنوان یک روش موثر و غیرتهاجمی برای افزایش ترمیم استخوان و درمان جوش نخوردن شکستگی معرفی شده است. وقتی استخوان انسان خم یا شکسته می شود بار الکتریکی ایجاد می کند. این بار الکتریکی کم سازوکار ترمیم داخلی بدن را تحریک می کند. متاسفانه شواهد بالینی برای اثربخشی تحریک الکتریکی محدود است اما نمونه معرفی شده از سوی جراحان دانشگاه پنسیلوانیا از نمونه های موفق در این حوزه به شمار می رود.  

عبور از کنار سیارک گاسپرا 

۲۹ اکتبر ۱۹۹۱ میلادی برابر با ۸ آبان ۱۳۷۰ خورشیدی کاوشگر فضایی گالیله به اولین شیء ساخته بشر تبدیل شد که از کنار سیارکی به نام گاسپرا عبور کرد و نزدیکترین مسیر خود را از این جرم در فاصله هزارو۶۰۴ کیلومتری و با سرعت ۸ کیلومتر بر ثانیه پیمود. این تماس از نزدیک داده های زیادی ازجمله ۱۵۰ تصویر ارائه کرد که نشان می دهد گاسپرا دارای دهانه های متعددی است و به نظر می رسد از زمان شکل گیری اش متحمل برخوردهای بسیاری شده است. گاسپرا حدود ۲۰ کیلومتر طول دارد و در کمربند اصلی سیارکی بین مریخ و مشتری دور خورشید می چرخد. اخترشناس اکراینی گریگوری نیکولایویچ نوجمین در سال ۱۹۱۶ سیارک ۹۵۱ گاسپرا کرد.  

مسن ترین انسان در فضا 

۲۹ اکتبر ۱۹۹۸ میلادی برابر با ۸ آبان ۱۳۷۷ خورشیدی جان گلن فضانورد آمریکایی با شاتل فضایی دیسکاوری به فضا رفت. گلن نخستین بار در سال ۱۹۶۲ سوار با کپسول فضایی فرند شیپ- ۷ به فضا رفت و به اولین آمریکایی در مدار زمین مرکزی و سومین آمریکایی در فضای بیرونی تبدیل شد. زمانی که برای دومین بار به عنوان یکی از خدمه ماموریت STS-95 شاتل دیسکاوری به فضا رفت ۷۷ سال داشت و سناتور ایالات متحده از اوهایو بود. این بار به عنوان مسن ترین انسانی که به فضا سفر کرده است مطالعاتی درباره اشتراکات بین اثرات پرواز فضایی و پیری انجام داد. نتایج تحقیقات ریزگرانشی او به کاربردهای تجاری محصول محور در زمینه های متنوعی مانند پزشکی کشاورزی و تولید مربوط می شد. این ماموریت ۹ روزه در ۷ نوامبر ۱۹۹۸ پس از ۱۳۴ گردش به دور زمین بازگشت.