وجه سیاسی امام بر سایر وجوه این شخصیت استثنایی سایه انداخته است
نویسنده کتاب «آن مرد بی نهایت» در گفت وگو با ساینس بلاگ:
محمدعلی عباسی اقدم گفت: حضرت امام (ره) یک چهره جامع الاطراف و چند وجهی بودند. منتهی وجه سیاسی ایشان بر سایر وجوه این شخصیت استثنایی سایه انداخته است.
به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری ساینس بلاگ، چهاردهم و پانزدهم خرداد مصادف است با روز هایی که ما آن ها را با یاد و نام بنیانگذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) می شناسیم. شخصیتی بی نظیر که نه تنها در کشور ما بلکه در سراسر دنیا تاثیرات عمیقی گذاشت. یکی از کتاب های خوب درباره سبک زندگی حضرت امام کتاب «آن مرد بی نهایت» نوشته محمدعلی عباسی اقدم است. با این نویسنده گپ و گفتی داشتیم که در ادامه می خوانید:
ابتدا از هدف و انگیزه خود برای نوشتن کتاب «آن مرد بی نهایت» بگویید.
هدف اصلی من از نگارش این کتاب، پرداختن به زوایای پیدا و پنهان سبک زندگی و سیره عملی حضرت امام (ره) به منظور تاثیرپذری است. قصد من این است که مخاطب به شخصیت حضرت امام (ره) نزدیک شود و ویژگی ها، توانمندی ها و خصوصیات اخلاقی ایشان را بیشتر و بهتر بشناسد. به تعبیری، در مواجهه با این شخصیت بزرگ، احساس غریبی و ناآشنایی نکند. یعنی برایش دور از دسترس نباشد. احساس کند که شخصیت مورد علاقه ایشان قابل دسترس و در همین نزدیکی است.
برای نگارش این کتاب از چه سبک و سیاقی بهره برده اید؟
شگرد اصلی من در نگارش کتاب «آن مرد بی نهایت» استفاده از جادوی «بازنویسی» یا به قول خارجی ها «پارافریز» است. تلاش بنده بر این بوده که زندگی نامه حضرت امام (ره) را با رویکرد و پرداخت جدیدی بنویسم. برای نیل به این هدف، مصر بودم که نوع «بسته بندی» و ارایه مطالب را عوض کنم. در صنعت صادرات، بسته بندی کالا خیلی مهم است. بعضی ها محصولات گران قیمت مثل زعفران را به صورت فله ای عرضه می کنند و می فروشند، اما برخی دیگر، همان محصول را با یک بسته بندی خوب و شیک ارایه می دهند و به قیمت گران می فروشند. همین بسته بندی متفاوت و جذاب، برای محصول، بازار جدید و مشتری خوب پیدا میکند. در «آن مرد بی نهایت» سعی کردم شیوه عرضه و بسته بندی محصول (روایت ها) را عوض کنم تا کتاب مخاطب و مشتری خود را پیدا کند. یعنی خواننده رغبت کند به کتاب نزدیک شود و ورق بزند و آن را بخواند و درباره مطالب بیاندیشد. تنها چاره این کار، استفاده از تکنیک «بازنویسی» و «ویراستاری» بود چرا که شدیداً به معجزه «بازنویسی» و خلق روایت های نو و خوش-خوان ایمان دارم.
به جزییات زندگی امام پرداختم
از ویژگی ها و شاخصه های دیگر کتاب «آن مرد بی نهایت» می گویید؟
از ویژگی های دیگر کتاب «آن مرد بی نهایت» پرهیز از کلی گویی و پرداختن به جزییات و ریزه کاری زندگی حضرت امام (ره) است. به شخصه معتقدم که دیگر دوره کلی گویی و مفصل نویسی سپری شده و ما مجبوریم که به سمت کوتاه نویسی حرکت کنیم و بیشتر به جزییات و ناگفته های ریز بپردازیم. چون نسل کنونی به ویژه نسل جوان، نسل عجولی است و می خواهد خیلی زود به نتیجه برسد. به تعبیری، حوصله مفصل خوانی ندارد. کتاب «آن مرد بی نهایت»، روایت محور و پر از جزییات است. من بیشتر به جزییاتی پرداخته ام که درباره حضرت امام (ره) کمتر گفته شده و مغفول مانده است. در هر فصل از زندگی پرماجرای ایشان، جزییات بسیار مهمی به چشم می خورد که انصافاً سازنده و درس آموز است.
یکی از این جزییات مهم و اثرگذار زندگی حضرت امام (ره) را باز می کنید؟
به نظر من، همه جزییات زندگی این مرد بزرگ درسآموز، زندگی ساز و اثرگذار است. هر یک از این جزییات (روایت های کوچک) به مثابه یک قطعه از یک جورچین بزرگی است که با قرار گرفتن در کنار هم، تصویری کلی از شخصیت آیت الله خمینی ارایه می دهد. جورچینی که در آن می توان تصویر تمام قد حضرت امام (ره) را به تماشا نشست. یکی از جزییات مهم زندگی امام خمینی (ره)، شباهت زندگی ایشان به مردم عادی بود. یعنی از همان روز های اول که پا به حوزه علمیه قم گذاشت تا آخرین روز های زندگی خود، سعی داشت که مثل مردم عادی زندگی کند و به قول معروف از زی طلبگی خارج نشود. در ایام تبعید در نجف وقتی قصاب محله شان فهمیده بود که خادم بیت ایشان گوشت را برای آیت الله خمینی می خواهد، برای ایشان یک کیلو گوشت خوب داده بود. اما امام به محض دیدن گوشت گفته بود: «استخوان این گوشت کو؟ یک کیلو گوشت باید حداقل 250 گرم استخوان داشته باشد. گوشت را پس بدهید و به قصاب بگویید که برای ما هم مثل مردم عادی گوشت بدهد.» البته از این مثال ها زیاد است.
باز هم مورد خاصی در باره همین موضوع یعنی شیوه زیست ساده و مردمی ایشان مدنظرتان هست؟
بله. مثال ها که بسیار زیاد است. به عنوان نمونه حضرت امام (ره) هنگام مراجعت از فرانسه به ایران، وقتی متوجه شدند که اعضای ستاد استقبال از ایشان قصد دارند در فرودگاه مهرآباد فرش قرمز زیرپایشان پهن کنند، به شدت مخالفت کرد و گفت: «ابداً این کار ها لازم نیست. یک طلبه از ایران خارج شده و همان طلبه به ایران باز می گردد.»
پس با این حساب بسیاری از جزییات ابعاد زندگی حضرت امام برای مردم همچنان مغفول مانده و لازم است که بیشتر از آن ها گفته شود؟
بله همینطور است. حضرت امام (ره) یک چهره جامع الاطراف و چند وجهی بودند. منتهی وجه سیاسی ایشان بر سایر وجوه این شخصیت استثنایی سایه انداخته و به وجوه دیگر از جمله وجه علمی، وجه فقهی و وجه اخلاقی و عرفانی و بیش از همه به شیوه زیست و سیره عملی ایشان نور کمی تابانده شده است. به قول فرمایش مقام معظم رهبری: «واقعاً جوانان ما و خیلی از مردم ما خصوصیات اخلاقی، منش ها و رفتار های این بزرگان را نمی شناسند، (اگر) بشناسند، محبت اینها در دلشان جاگیر می شود و خیلی لازم است که این کار انجام بگیرد.»
به سال های تبعید ایشان به نجف اشرف کمتر پرداخته شده است
به نظر شما تاکنون به کدام بخش از زندگی حضرت امام کمتر پرداخته شده است؟
یکی از فراز های زندگی حضرت امام (ره) که در خلال این سال ها کمتر از آن سخن به میان آمده، سال های تبعید ایشان به نجف اشرف به مدت قریب به 14 سال است. بنده در کتاب آن مرد بی نهایت، فصل مجزایی با عنوان «آفتاب در تبعید» به این موضوع اختصاص داده ام؛ هر چند که نتوانستم حق مطلب را ادا کنم. حضور 14 ساله ایشان همراه با خانواده، در یک خانه محقر اجارهای و هدایت و رهبری سال های سخت و نفس گیر مبارزه و نیز برپایی کلاس های درس به ویژه درس «ولایت فقیه» و «حکومت اسلامی» یکی از نقاط عطف زندگی این عالم مجاهد و مهاجر است که متاسفانه به این فراز مهم و اثر گذار کمتر پرداخته شده است.
به نظر شما که نویسنده کتاب هستید، کدام بخش از زندگی حضرت امام (ره) درخشان تر و جذاب تر است؟
مطالعه و بررسی ابعاد مختلف زندگی با برکت امام خمینی (ره) نشان می دهد که همه برهه ها و دوره های زندگی ایشان قابل تامل و توجه است. با این حال، به نظر من درخشان ترین و برجسته ترین بخش زندگی ایشان، دوره یازده ساله رهبری انقلاب اسلامی یعنی از سال 57 تا سال 68 است که علیرغم نوپا بودن انقلاب و همه توطیه های داخلی و خارجی توانستند کشتی انقلاب را به سلامت هدایت و راهنمایی کنند و مهمتر از همه جنگ 8 ساله عراق علیه ایران را با شجاعت و درایت مثال زدنی فرماندهی نمایند.
شما کدامیک از ویژگی ها و شاخصه های حضرت امام را برجسته و مهم می دانید؟
به نظر من، یکی از ویژگی هایی که در میان ویژگی های حضرت امام (ره) بیش از همه به چشم می خورد، بی اعتنایی ایشان به «دنیا» بود. به تعبیری، هرگز دور دنیا نچرخید و حب «دنیا» را به دلش راه نداد. امام خمینی (ره) معتقد بود: «تمام مفاسد روحانی و اخلاقی و اعمالی از حب به دنیا و غفلت از حق تعالی و آخرت است.» می گفت: «چون حب دنیا مبداء و منشاء تمام مفاسد است، بر انسان عاقل علاقه مند به سعادت خود لازم است این درخت را از دل ریشه کن کند و طریق علاج عملی آن است که معامله به ضد کند. یعنی اگر به مال و منال علاقه دارد با بسط ید و صدقات واجبه و مستحبه ریشه آن را از دل بکند… و اگر علاقه به فخر و تقدم و ریاست و استطالت دارد، اعمال ضد آن را بکند و دماغ نفس را به خاک بمالد تا اصلاح شود.»
امام سمبل و پرچمدار مبارزه با طاغوت و استکبار در جهان است
درباره جایگاه شخصیت امام خمینی (ره) در جهان معاصر هم برایمان می گویید؟
یکی از اندیشمندان درباره حضرت امام (ره) گفته است: «امام خمینی به عنوان معلم و مشعلداری بزرگ در زمان معاصر و آینده مسلمین ظاهر گردید.» این روز ها در همه جای جهان به ویژه کشور های اسلامی از امام خمینی (ره) به عنوان سمبل و پرچمدار مبارزه با طاغوت و استکبار یاد میکنند. مردی که نامش با «مقاومت» در برابر استکبار و طواغیت عالم گره خورده است. مردی که به قول آن اندیشمند روسی: «مفهوم فرهنگ فرمانبری جامعه را تغییر داد. دیوار ترس را شکست و مردم را به سوی چشمه پاک فطرت الهی هدایت کرد.»
چه قدر مردم کشور ما و در همین راستا مردم دنیا شیفته دانستن از شخصیت حضرت امام هستند؟ آیا ما توانستیم امام خمینی را آن گونه که باید به نسل جوان خود و بعد مردم دنیا معرفی کنیم؟
برای پاسخ به این سوال خوب شما، بهتر است به گفته حسنین هیکل روزنامه نگار شهیر مصری اکتفا کنم. «درباره در مورد آیت الله خمینی بایستی بگویم که وی بزرگترین شخصیت و در عین حال ناشناخته در جهان به شمار می آید. زیرا مردم او را می شناسند و در بارهاش موضع گیری کرده اند ولی زندگی و ساختار شخصیتی او پیچیده تر از این موضع گیری است. از این رو آیت الله خمینی یک “پدیده انسانی” بسیار پیچیده است.» به نظرم برای معرفی و شناسایی این چهره استثنایی، قدم هایی برداشته شده است، اما این قدم ها در حد و اندازه این بزرگ مرد نیست. هنوز تا معرفی کامل همه وجوه درخشان این مرد خداباور فاصله زیادی داریم و امیدوارم که به همت همه علاقه مندان و شیفتگان دلسوز ایشان این مهم هر چه زودتر عملیاتی شود. به قول مقام معظم رهبری: «ای کاش همه مردم به خصوص نسل جوان کشور می توانستند زیبایی ها و درخشندگی های شخصیت امام را آن طور که خواص و نزدیکان ایشان حس و لمس کردند و دیدند، ببینند.»
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "وجه سیاسی امام بر سایر وجوه این شخصیت استثنایی سایه انداخته است" هستید؟ با کلیک بر روی ورزشی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "وجه سیاسی امام بر سایر وجوه این شخصیت استثنایی سایه انداخته است"، کلیک کنید.
