26  بهمن در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 26 بهمن برابر با 15 فوریه را مرور خواهیم کرد.

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری ساینس بلاگ، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری ها، کشف ها و حتی زادروزها و درگذشت های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 26 بهمن برابر با 15 فوریه را ورق می زنیم.

****

درمان پزشکی هسته ای

15 فوریه 1951 میلادی برابر با 26 بهمن 1329 خورشیدی، اولین راکتور اتمی که در درمان پزشکی مورد استفاده قرار گرفت، اولین بیمارش را در آزمایشگاه ملی بروکهِون، آپتون، نیویورک درمان کرد. راکتور تحقیقاتی گرافیت بروکهِون (BGRR) درمان آزمایشی سرطان مغز را بااستفاده از نوترون های راکتور آغاز کرد. در دو سال بعد، 10 بیمار با درمان جذب نوترون بور (BNCT) تحت درمان قرار گرفتند. BGRR همچنین ایزوتوپ های رادیویی را برای استفاده در سایر سازمان های تحقیقاتی، ازجمله مصارف پزشکی عرضه کرد. این رآکتور، اولین رآکتور در جهان است به اکتشاف صلح آمیز انرژی اتمی اختصاص داشت و بین سال های 1950 تا 1968 کار کرد و برای تحقیقات صلح آمیز غیر از کاربردهای پزشکی هم مورد استفاده قرار گرفت. پس از این راکتور، راکتور تحقیقات پزشکی بروکفیلد در 15 مارس 1959 رسید.

ریچارد فیلیپس فاینمن

15 فوریه 1988 میلادی برابر با 26 بهمن 1366 خورشیدی، ریچارد فیلیپس فاینمن، فیزیک دان نظری آمریکایی درگذشت. فایمن را احتمالا می توان درخشان ترین، تاثیرگذارترین و نمادشکن ترین چهره در حوزه فیزیک نظری دوران پس از جنگ جهانی دوم دانست. در سن 15 سالگی، او به حساب دیفرانسیل و انتگرال تسلط یافت و هرچند تمام دوره های فیزیک را در موسسه فناوری ماساچوست (ام آی تی) گذراند اما علاقه مادام العمر او به فیزیک زیراتمی بود. سال 1942، او به لس آلاموس رفت، جایی که هانس بیته، فاینمن 24 ساله را به عنوان رهبر گروه بخش نظری تعیین کرد تا روی تخمین مقدار اورانیوم مورد نیاز برای دستیابی به جرم بحرانی برای پروژه منهتن (بمب اتمی) کار کند. پس از جنگ، او نمودارهایی معروف به نمودارها فاینمن را توسعه داد که نمادی ساده برای توصیف رفتار پیچیده ذرات زیراتمی بود. سال 1965، فایمن جایزه نوبل فیزیک را به طور مشترک با جولیان شوینگر و شین ایچیرو توموناگا برای کار در الکترودینامیک کوانتومی برنده شد.

جرج جانستون استونی

 15 فوریه 1826 میلادی برابر با 26 بهمن 1204 خورشیدی، جرج جانستون استونی فیزیک دان ایرلندی که واژه الکترون را برای واحد اساسی الکتریسیته ابداع کرد، به دنیا آمد. در نشست بلفست انجمن بریتانیا در آگوست 1874، استونی در مقاله ای با عنوان: در باب واحدهای فیزیکی طبیعت، توجه را به حداقل مقدار برق جلب کرد. او نوشت: «قانون فارادی را با عبارات زیر بیان خواهم کرد… برای هر پیوند شیمیایی که در یک الکترولیت گسیخته می شود، مقدار مشخصی الکتریسیته از الکترولیت عبور می کند که در همه موارد یکسان است.» استونی درپی این توضیحات نام الکترون را برای این حداقل بار الکتریکی ارایه کرد. از وقتی جی.جی. تامسون در 1897 پرتوهای کاتدی را به عنوان جریان هایی از ذرات منفی شناسایی کرد که هریک حداقل بار استونی را حمل می کنند، الکترون به جای مقدار بار، به ذره اطلاق می شود.

امیل کرپلین

15 فوریه 1856 میلادی برابر با 26 بهمن 1234 خورشیدی، امیل کرپلین، روانپزشک آلمانی و یکی از تاثیرگذارترین افراد زمانش به دنیا آمد. کرپلین، یک نظام طبقه بندی برای بیماری های روانی ایجاد کرد که بر طبقه بندی های بعدی تاثیر گذاشت. کرپلین بین اسکیزوفرنی و روان پریشی شیدایی افسردگی تمایزی قایل شد که امروزه هم معتبر است. او از روش های تجربی ویلهلم وونت روانشناسی تجربی، برای مطالعه اثرات موادمخدر، الکل و خستگی بر عملکرد روانی استفاده کرد و در سال 1881 مطالعه ای درباره تاثیر بیماری های عفونی بر شروع بیماری روانی منتشر کرد و در اولین طبقه بندی خود در سال 1883 اختلالات بیماری های روانی را به اختلالات برون زا (قابل درمان، ناشی از شرایط خارجی) و اختلالات درون زا (غیرقابل درمان، ناشی از علل بیولوژیکی مانند آسیب ارگانیک مغزی یا عوامل ارثی) تقسیم کرد.

شارل ادوارد گیوم

15 فوریه 1861 میلادی برابر با 26 بهمن 1239 خورشیدی، شارل ادوارد گیوم، فیزیک دان فرانسوی که آلیاژهای فرونیکل را مطالعه کرد و اینوار (آلیاژ نیکل فولاد) را کشف کرد به دنیا آمد. گیوم به دلیل این کشف در سال 1920 جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرد. او در سال 1883 وارد دفتر «اداره بین المللی اوزان و مقیاس ها» شد و تا زمان بازنشستگی به عنوان رییس این نهاد بین المللی کار کرد. از سال 1890، او به شدت آلیاژهای مختلف را بررسی کرد و پس از مطالعه روشمندی روی آلیاژهای نیکل فولاد، او آلیاژ اینوار را ابداع کرد که با افزایش دما انبساط بسیار کمی داشت و بلافاصله در فنرهای ساعت استفاده شد.