یادگیری نماز برای کودکان

شما به عنوان والدینی مسلمان وظیفه دارید که نماز خواندن را به کودک خود بیاموزید. مخصوصا زمانی که جشن تکلیف در منزل گرفته می شود. در این مقاله سعی داریم به یاد دادن نماز را به روشی ساده بیان کنیم تا در این فرایند دچار هیچ مشکلی نشوید و بتوانید به خوبی این فریضه الهی را به کودک خود یاد دهید. در این مطلب مراحل نماز خواندن به ترتیب ذکر می شود و در ادامه آموزش نماز چهار رکعتی نماز طهر ، آموزش نماز سه رکعتی مغرب و آموزش نماز صبح را خواهیم داشت.

اموزش نماز به روش ساده

بسیاری از خانواده ها آموزش نماز به کودکان خود را از سنین پایین آغاز می کنند با این حال آموزش نماز به دختران و پسران با رسیدن به ضرورت پیدا می کند. برای سهولت این امر بهتر است آموزش نماز قدم به قدم و به صورت زیر انجام شود:

 آشنا کردن کودک با فلسفه نماز

در آموزش نماز به دانش آموزان بهتر است گزیده ای کوچک و قابل فهم از حکمت و فلسفه نماز را به او آموخت. سعی کنید متناسب با فهم و درکش به او بگویید که نماز چیست و چرا باید خوانده شود. خوبی ها و زیبایی های نماز را به صورتی کاملا زیبا و کودکانه به او بیاموزید. بازه قیمتی لباس السا دخترانه بین 110000 تومان تا 1600000 تومان قرار دارد.

 آموزش احکام نماز

بعد از آشنا کردن کودک با زیبایی های نماز، او نسبت به خواندن آن مشتاق می شود. حالا نوبت به این است که به او بگویید نماز خواندن احکام خاص خودش را دارد. او باید با بدن و لباسی پاک، همراه با وضو در جایی که هم تمیز است و هم غصبی نیست رو به قبله بایستد و سپس شروع به نماز خواندن کند.

آموزش وضو به کودکان نیز در این مرحله قرار دارد. به او یاد دهید که با چه آبی می تواند وضو بگیرد و چطور باید نیت کند. سپس روش صحیح وضو گرفتن را به او بیاموزید. او باید نیت کند که برای برای رضای خدا وضو می گیرد، سپس با دست راست صورت را از بالا تا پایین، از محل روییدن موی سر تا چانه بشوید.

سپس با مشتی آب توسط دست چپ دست راست را از اندکی بالای آرنج تا نوک انگشتان بشوید. این کار را باید از بالا تا پایین انجام دهد و نه برعکس. (مستحب است که دخترها آب را جلوی آرنج بریزند و پسرها پشت آرنج).سپس با تری دست راست مسح سر را بکشد و بعد به سراغ مسح پای راست و سپس مسح پای چپ برود.

اذان و اقامه در آموزش نماز برای کودکان

مستحب است فرد مسلمان قبل از نمازهای روزانه اذان بگوید. در این مرحله به کودک اذان گفتن را بیاموزید. آموزش اذان به کودکان زیاد سخت نیست. چون صوت اذان به گوش آنها بسیار آشناست. اذان به این صورت گفته می شود:

اللّهُ اَکْبَرُ، اللّهُ اَکْبَرُ، اللّهُ اَکْبَرُ، اللّهُ اَکْبَرُ

خدا از همه چیز و همه کس برتر است.

اَشْهَدُ اَن لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ، اَشْهَدُ اَن لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ

گواهی می دهم که جز آفریدگار جهان، خدایی نیست.

اَشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً رَسُوْلُ اللّهِ، اَشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً رَسُوْلُ اللّهِ

گواهی می دهم که محمّد فرستاده خداست.

اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ اللّهُ، اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ اللّهُ. ( مستحب است به نیت قربت)

گواهی می دهم که علی ولیّ خدا بر همه خلق است.

حَیَّ عَلَی الصَّلاهِ، حَیَّ عَلَی الصَّلاهِ

بشتابید بسوی نماز

حَیَّ عَلَی الفَلاحِ، حَیَّ عَلَی الفَلاحِ

بشتابید به سوی رستگاری

حَیَّ عَلَی خَیْرِ الْعَمَلِ، حَیَّ عَلَی خَیْرِ الْعَمَلِ

بشتابید به سوی بهترین کارها

اللّهُ اَکْبَرُ، اللّهُ اَکْبَرُ

خدا از همه چیز و همه کس برتر است

لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ، لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ

جز آفریدگار جهان معبودی نیست

بعد از اینکه اذان گفته شد، مستحب است به ذکر اقامه بپردازد. از آنجا که اقامه و اذان تا حد زیادی به هم شبیه اند، آموزش اقامه به کودکان بسیار آسان است.

اقامه مانند اذان است با این تفاوت که ” اللّهُ اَکْبَرُ “ در ابتدای اقامه به جای 4 بار، تنها دوبار قرایت می شود و” لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ “ انتهایی نیز به جای دوبار، تنها یک بار قرایت می شود.

همچنین در اقامه باید بعد از گفتن “حَیَّ عَلَی خَیْرِ الْعَمَلِ، حَیَّ عَلَی خَیْرِ الْعَمَلِ” گفته شود: “ قَدْ قامَتِ الصَّلاهُ، قَدْ قامَتِ الصَّلاهُ “

 آموزش خواندن نماز

حالا کودک آماده است تا سراغ مرحله اصلی یعنی خواندن نماز برود. او با فلسفه آشناست، احکام نماز را می داند، بلد است اذان بگوید و می تواند اقامه بخواند.

مراحل نماز خواندن به ترتیب

کسی که نماز 4 رکعتی بلد شود، به سرعت می تواند نمازهای 3 رکعتی و 2 رکعتی را نیز بیاموزد. ما در ابتدا آموزش نماز 4 رکعتی را می آوریم. سپس می گوییم که چطور نماز 3 رکعتی و نماز 2 رکعتی را می توانید بخوانید.

می توانید از همین ترتیب برای آموزش نماز به کودکان کمک بگیرید یا اینکه برعکس عمل کنید! یعنی ابتدا نماز 2 رکعتی را به او بیاموزید، سپس 3 رکعتی را و در انتها به سراغ آموزش نماز 4 رکعتی بروید. سایزبندی لباس شخصیت کارتونی معمولاً بر اساس سن و قد آنها تعیین می شود. در اکثر کشورها، از سیستم سایزبندی استاندارد استفاده می شود که شامل اعداد و حروف است.

 آموزش نماز ظهر ( آموزش نماز چهار رکعتی )

 رکعت اول

نیت می کنیم و تکبیرالاحرام می گوییم. برای گفتن تکبرالاحرام باید دست ها را تا گوش ها بالا ببریم و بگوییم الله اکبر. سپس سوره حمد را می خوانیم:

بسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ: به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمینَ: ستایش مخصوص خداوندی است که پروردگار جهانیان است

اَلرَّحْمنِ الرَّحیمِ: بخشنده و بخشایشگر است.

مَالِکِ یَوْمِ الدّینِ: (خداوندی که) صاحب روز جزا است.

اِیّاکَ نَعْبُدُ وَ اِیّاکَ نَسْتَعِینُ: (پروردگارا) تنها تو را می پرستیم و تنها از تو یاری می جوییم

اِهْدنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقیمَ: ما را به راه راست هدایت فرما!

صِراطَ الَّذینَ اَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ: راه کسانی که آنان را مشمول نعمت خود ساختی،

غَیْرِ الْمَغْضُوب عَلَیْهِمْ وَ لا الضّآلّینَ: نه راه کسانی که بر آنان غضب کردی و نه گمراهان!

یکی از احکام نماز برای نمازگزاران داشتن پوشش مناسب می باشد. بدین منظور دختران برای اقامه ی نماز چادر نماز بر سر می کنند. برای خرید و مشاهده مدل های مختلف چادر نماز دخترانه بر روی عبارت کلیک کنید.

بعد از اینکه سوره حمد خوانده شد سوره ی دیگری از قرآن کریم را می خوانیم. در ابتدا یک سوره کوتاه انتخاب کنید تا خواندن آن برای کودک آسان باشد. به عنوان مثال سوره توحید:

بسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ: به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

قُلْ هُوَ اللَّهُ احَدٌ: بگو اوست خدای یکتا.

اللَّهُ الصَّمَدُ: خداوندی است که همه نیازمندان قصد او می کنند؛

لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ: (هرگز) نزاد و زاده نشد؛

وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً احَدٌ: و برای او هیچ گاه شبیه و مانندی نبوده است.

قابل ذکر است که قرایت یکی از واجبات نماز است، لذا قرایت صحیح و درست آیات ضرورت دارد. تمرین روخوانی قرآن به کودکان کمک می کند تا آیات را به درستی قرایت کنند. بدین منظور پینشهاد رایاد به شما مطالعه مقاله در سنین پایین می باشد.

به رکوع می رویم. در رکوع واجب است به اندازه ای خم شویم که بتوانیم دست ها را روی زانو بگذاریم، ذکر بگوییم، در هنگام گفتن ذکر آرامش بدن داشته باشیم، بعد از رکوع بایستیم، بعد از رکوع ارامش بدن داشته باشیم.

ذکر رکوع می تواند 3 مرتبه ” سُبْحانَ اللَّهِ “  باشد یا  یک مرتبه ” سُبْحانَ رِبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بحَمْدهِ

(پروردگار بزرگ من از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم )”

که مستحب است آن را 3 یا 5 یا 7 بار تکرار کنیم.

بعد از گفتن ذکر رکوع همانطور که گفته شد می ایستیم و سپس می نشینیم و به سجده می رویم.

سجده باید جوری باشد که هفت عضو بدن شامل (کف دو دست، سر زانوها، نوک انگشت های بزرگ پا و پیشانی ) روی زمین باشد، ذکر بگوییم، آرامش بدن وجود داشته باشد، پیشانی روی چیزی باشد که سجده بر آن صحیح است.

ذکر سجده می تواند 3 مرتبه “ سُبْحانَ اللَّهِ”  باشد یا

یک مرتبه ” سُبْحانَ رِبِّیَ الْاَعْلی وَ بحَمْدهِ

( پروردگار من که از همه کس بالاتر می باشد از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم)”

بعد از سجده اول می نشینیم، اندکی تامل می کنیم و با آرامش به سجده دوم می رویم و ذکر می گوییم. بعد از سجده دوم مستحب است که بنشینیم و با اندکی تامل و آرامش بلند شویم؛ البته نه به صورتی که صورت نماز به هم بریزد.

نکته: حمد و سوره در نمازهای صبح، مغرب و عشا باید توسط پسرها بلند خوانده شود ولی دخترها در صورتی که صدای انها به گوش نامحرم نمیرسد می توانند بلند بخوانند و در غیر این صورت نه. در نماز ظهر و عصر همه باید حمد و سوره را آهسته بخوانند.

 رکعت دوم

بعد از اینکه ایستادیم دوباره حمد و سوره را قرایت می کنیم. مستحب است در رکعت دوم قنوت کنیم. یعنی دست ها را روی بروی صورت بگیریم و دعا کنیم. هر دعایی را می توان در قنوت خواند. حتی می توان به زبان مادری نیز دعا کرد.

بنابراین به کودک بگویید که می تواند هر دعایی که دارد و قادر به بیان عربی آن نیست به فارسی بگوید.

ذکر قنوت می تواند این دعای پر از خیر و برکت باشد:

“ رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَهً وَ فِی الاْخِرَهِ حَسَنَهً وَ قِنا عَذابَ النّارِ

(خداوندا در دنیا و در سرای دیگر به ما نیکی مرحمت فرما و ما را از عذاب دوزخ نگاه دار)”

بعد از قنوت به رکوع می رویم، سجده می کنیم و سجده دوم را نیز به جا می آوریم. بعد از سجده رکعت دوم باید تشهد بخوانیم:

اشْهَدُ انْ لا الهَ الَّااللَّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ: گواهی می دهم هیچ کس شایسته پرستش جز خداوند نیست، یگانه است و شریک ندارد.

وَ اشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ: و گواهی می دهم محمد صلی الله علیه و آله بنده و فرستاده اوست.

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ: خداوندا! درود بفرست بر محمد صلی الله علیه و آله و اهل بیت او علیهم السلام.

رکعت سوم

بعد از خواندن تشهد، می ایستیم و رکعت سوم نماز را شروع می کنیم. در رکعت سوم یا سوره حمد را خواهیم خواند یا سه مرتبه تسبیحات اربعه را می خوانیم:

” سُبْحانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا الهَ الَّااللَّهُ وَ اللَّهُ اکْبَرُ  (پاک و منزّه است خداوند و حمد و ستایش مخصوص اوست و معبودی جز او نیست و خداوند بزرگتر از آن است که به وصف آید)”

سپس به رکوع می رویم و دوبار سجده می کنیم. خرید لباس زورو برای کودکان میتواند لبخندی عمیق و شادی وصف نشدنی برای آنها به دنبال داشته باشد.

 رکعت چهارم

بعد از اینکه سجده رکعت سوم را به جای آوردیم بلند می شویم و همانند رکعت سوم یا حمد را می خوانیم یا سه بار تسبیحات اربعه. به رکوع می رویم دوبار سجده به جای می آوریم. می نشینیم و تشهد می خوانیم(همانند رکعت دوم) بعد از تشهد سلام می دهیم و نماز تمام می شود.