نقش سیاست های حمایتی دولت ها در افزایش ظرفیت جذب نوآوری

در یک پژوهش بررسی شد؛

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری ساینس بلاگ در بسیاری از کشورها بخش مهمی از سیاست های توسعه فناوری و نوآوری در سطح ملی به سیاست های تقویت کننده ظرفیت جذب در شرکت های داخلی معطوف شده است اما در این میان در اغلب کشور ها شرکت های کوچک و متوسط سهم بزرگی از اقتصاد جهانی را در اختیار دارند. 

پژوهشگران در مقاله ای با عنوان «نقش سیاست های حمایتی دولت ها در افزایش ظرفیت جذب نوآوری در شرکت های کوچک و متوسط» به این موضوع پرداخته اند که سیاست گذاران برای حمایت و تقویت این بخش حیاتی از صنعت و اقتصاد برنامه ها و سیاست های ویژه ای را تدوین می کنند.

* تعریف ظرفیت جذب در شرکت ها

ظرفیت جذب توانایی شرکت ها را در شناسایی اکتساب ادغام و انتقال دانش نشان می دهد

در این پژوهش آمده است که بنگاه ها برای ورودبه بازار های جهانی و حفظ جایگاه خود نیازمند تشخیص و بهره مندی به موقع از دانش های خارج از سازمان هستند که این توانایی شرکت ها درمفهوم کلی ظرفیت جذب نامیده می شود.

این پژوهش مطرح می کند که ظرفیت جذب توانایی شرکت ها را در شناسایی اکتساب ادغام و انتقال دانش نشان می دهد به همین دلیل ارائه راهکار ها در جهت تقویت این توانایی بسیار مهم است.

نکته قابل ذکر در این پژوهش این است که در طول دهه گذشته با توجه به نقش فزاینده شرکت های کوچک و متوسط در رشد و توسعه اقتصاد های ملی و محلی تمرکز روی این بنگاه ها افزایش یافته و این امر موجب شده است تا دولت ها از توانمندی توسعه و اکتساب دانش در شرکت های کوچک و متوسط حمایت کنند.

در این پژوهش آمده است که  شرکت های کوچک و متوسط نسبت به بنگاه های بزرگ با مشکلات بیشتری روبه رو هستند و اغلب تمایلی به اشتراک گذاری اطلاعات با سایر شرکت های کوچک ندارند. با توجه به چالش های موجود در این راه و تغییر سریع بازارها تعداد زیادی از کشور ها اقدام به ارائه ابزار ها و سیاست های متفاوتی برای تقویت ظرفیت جذب و بهبود کارکرد نوآورانه بنگاه ها کرده اند.

در انتها به زعم این پژوهش راهکار هایی برای بهبود و پیاده سازی مناسب سیاست ها با توجه به نتایج مطالعه اخیر در دوسطح خرد (بنگاه) و کالن (ملی) ارائه می شود:

* راهکارهایی برای بهبود و پیاده سازی مناسب سیاست ها در سازمان های خرد

در این پژوهش به این نکته اشاره شده است که در سطح خرد به شرکت های ایرانی پیشنهاد می شود که برای افزایش ظرفیت جذب اقدامات زیر را
در دستور کار خود قرار دهند:

• ابتدا ارتباط بین دانش بیرونی با توانمندی های مورد نیاز در شرکت را بسنجند؛
• به هنگام استخدام نیروی انسانی برای شرکت از مهندسان و دانشمندان با کیفیت استفاده کنند؛
• از مدیریت مدرن و حرفه ای در سازمان خود بهره ببرند؛
• روابط شرکت را با شبکه های بیرونی ارتقا بخشند و شرکت را از انزوا خارج کنند؛
• میزان ارتباط خود را با شبکه های توسعه دهنده فناوری افزایش دهند؛
• حیطه جست وجوی شرکت برای کسب دانش جدید را گسترش دهد.

نتایج این پژوهش نشان می دهد که اهمیت سه بعد؛ تشخیص ظرفیت سازی و ایجاد سرمایه انسانی همانطور که در مقایسه سیاست های سایر کشور ها هم به همین نتیجه رسیدیم در برنامه های ارتقای ظرفیت جذب برای تمام کشور ها و از جمله کشور عزیزمان ایران است که می خواهند سیاست هایی را برای افزایش ظرفیت جذب تدوین کنند.

* راهکارهایی برای بهبود و پیاده سازی مناسب سیاست ها در سازمان های کلان

در جمع بندی نهایی پژوهش پیشنهاد هایی برای تقویت ظرفیت جذب آمده است که بهتر است بر پایه مطالعه انجام شده در سطح کلان ارائه شود:

• در فصل اختصاص یافته به حوزه علم فناوری و نوآوری در برنامه یک ماده ویژه به افزایش ظرفیت جذب بنگاه های اقتصادی ایران
  اختصاص یابد؛
• از فعالیت های شبکه سازی و ارتباطی بین شرکت های نوآور و فناور متخصص در یک حوزه صنعتی حمایت لازم به عمل آید؛
• مشاوره های لازم به شرکت های کوچک و نوپا از طریق مراکز رشد و مراکز کارآفرینی دانشگاه ها ارائه شود؛
• مکانیزم های تشویقی لازم برای اشتراک گذاری منابع بین شرکت های کوچک و متوسط به ویژه در استان های محروم کشور در برنامه لحاظ شود؛
• به منظور افزایش تعاملات بین دانشگاه ها و صنایع کشور و کمک به ایجاد مشاغل جدید  بخشی از حقوق یا هزینه بیمه تأمین اجتماعی فارغ التحصیلان برتر دانشگاهی که در این صنایع مشغول به کار می شوند از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و بنیاد ملی نخبگان تا دو سال تأمین مالی شود.

این پژوهش به کوشش مهدی گودرزی (عضو هیأت علمی گروه مدیریت صنعتی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی) مهشید جهانی و ام البنین آقاخانی (کارشناسی ارشد مدیریت فناوری دانشگاه عالمه طباطبایی) انجام شده است.