ضرب الاجل دو هفته ای بانک مرکزی به بانک ها برای اصلاح نرخ سود

آفتاب نیوز :

فرشاد محمدپور در دیدار با مدیران تطبیق و هیات مدیره بانک ها، اظهار داشت: بر اساس نص صریح مصوبه شورای پول و اعتبار، عدم رعایت نرخ سود از سوی بانک ها جزء مصادیقی است که صلاحیت اعضای هیات مدیره را زیر سوال می برد.

به گزارش بانک مرکزی، وی با بیان اینکه موضع بانک مرکزی در قبال نرخ سود در نظام بانکی کاملاً مشخص است، افزود: بخشنامه ابلاغی در سال 1402 مورد تاکید بانک مرکزی است؛ بر اساس این بخشنامه حداکثر نرخ سود بانکی 22.5 درصد تعیین شده و همه بانک ها ملزم به رعایت نرخ های سود مصوب هستند.

7 بانک نرخ های مصوب را رعایت نمی کنند

معاون نظارت بانک مرکزی گفت: بانک مرکزی اوراق گواهی سپرده خاص برای اهدافی مشخص مانند سرمایه گذاری و اعطای تسهیلات به پروژه های ویژه با بازدهی بالا در مقاطع زمانی مختلف معرفی می کند که این به معنای تغییر سیاست بانک مرکزی در قبال نرخ سود نیست و این گواهی ها معیار تعیین نرخ سود سپرده های بانکی نمی باشد.

محمدپور با بیان اینکه بر اساس بررسی های انجام شده، 6 یا 7 بانک نرخ های مصوب را رعایت نمی کنند، تصریح کرد: یکی از اهداف برگزاری نشست با مدیران تطبیق و هیات مدیره بانک ها تاکید بر تشکیل جلسه هیات مدیره بانک ها برای ابطال سپرده های با نرخ سود های بالای این بانک ها است تا نرخ سود در دامنه معقولی قرار گیرد.

بانک های متخلف باید برنامه خود را به بانک مرکزی ارایه دهند

وی تاکید کرد: مصوبات این جلسه به بانک ها ابلاغ خواهد شد؛ بانک ها باید طی مدت یک هفته جلسه هیات مدیره خود را با محوریت نرخ سود بانکی تشکیل دهند و زمان بندی و برنامه کنترل و مدیریت نرخ سود بانکی به بانک مرکزی اعلام کنند.

معاون نظارت بانک مرکزی از تعیین ضرب الاجل دو هفته ای برای بانک ها به منظور اتخاذ راهکاری مناسب برای ابطال سپرده های با نرخ سود بالا خبر داد و ادامه داد: بانک های متخلف باید با اتخاذ راه حل های مناسب مانند ابطال این امر را مدیریت کنند و برنامه خود را به بانک مرکزی ارایه کنند.

قطعاً با بانک های متخلف برخورد خواهد شد

محمدپور با تاکید بر این نکته که نرخ های بالای سود بر خلاف قانون به هیچ عنوان مورد پذیرش بانک مرکزی نیست، یادآور شد: پس از اتمام ضرب الاجل دو هفته ای تعیین شده قطعاً با بانک های متخلف برخورد خواهد شد.

وی بیان کرد: هیات مدیره، کمیته های مرتبط و هر شخصی که به واسطه مسیولیت خود از سوی بانک مرکزی ناظر به رعایت مقررات هستند، باید در قبال این تخلفات پاسخگو باشند و اگر این افراد نقش خود را به طور مطلوب و مناسب ایفا نکنند، از نظر بانک مرکزی دیگر برای ادامه فعالیت صاحب صلاحیت نخواهند بود.

معاون نظارت بانک مرکزی با اشاره به انتظار از نظام بانکی به عنوان بازوان این بانک برای اعمال سیاست های نظارتی، گفت: بر اساس نص صریح مصوبه شورای پول و اعتبار؛ عدم رعایت نرخ سود جز مصادیقی است که صلاحیت اعضای هیات مدیره را زیر سوال می برد.

محمدپور با اشاره به انتشار اوراق گواهی سپرده خاص با نرخ 30 درصد در اواخر سال گذشته، تصریح کرد: بانک ها باید برای این منابع پروژه های هم راستا با اعتبار تخصیصی را به بانک مرکزی معرفی کنند و بدیهی است که نرخ سپرده 30 درصد برای پروژه ای که وجود ندارد، تخلف و تخطی از قانون است؛ از این رو ضروری است در بازه زمانی مشخص این منابع تعیین تکلیف شود.

وی با اشاره به شکل گیری رقابت میان بانک ها در خصوص نرخ سود بانکی، تاکید کرد: دغدغه برخی از بانک ها این است که در صورت ابطال نرخ های سود بالا، دیگر بانک های متخلف در یک مسیر رقابتی به رویه نادرست قبلی خود ادامه دهند و سپرده مشتریان به بانک متخلف انتقال پیدا کنند.

آغاز رسیدگی ویژه برای بررسی و ابطال سپرده ها با نرخ بالا طی یک ماه آینده

معاون نظارت بانک مرکزی با بیان اینکه بانک مرکزی طی یک ماه آینده رسیدگی ویژه ای را برای بررسی و ابطال سپرده های با نرخ بالا آغاز خواهد کرد، گفت: زیرساخت لازم برای شناسایی سپرده هایی که با هدف دریافت سود بالاتر جابه جا شده، در بانک مرکزی ایجاد شده است و طی یک ماه آینده تمامی سپرده هایی که به خاطر نرخ های بالا ابطال شده و به بانک دیگری منتقل شده است، به صورت ویژه رسیدگی خواهد شد.

محمدپور با بیان اینکه کمیته های تطبیق در خصوص نرخ سود بانکی به وظایف خود به درستی عمل نکرده اند، خاطرنشان کرد: گزارش های بانک مرکزی حاکی از آن است که حساسیت لازم در این باره از سوی رییس کمیته تطبیق و هیات مدیره وجود ندارد؛ لذا انتظار می رود رییس هیات مدیره و اعضای هیات مدیره موارد تخطی را به بانک مرکزی اعلام کنند.

بانک مرکزی مسیول حفاظت از منافع سپرده گذاران است

وی با بیان اینکه بانک مرکزی مسیول حفاظت از منافع سپرده گذاران است، عنوان کرد: سهامدار بانک نهایتاً 10 – 15 درصد دارایی های بانک را در اختیار دارند و مابقی منابع متعلق به سپرده گذارانی است که بانک مرکزی مسیولیت حفاظت از منافع آنان را برعهده دارد؛ لذا هیات مدیره نقش نظارت بر حسن اجرای مقررات و قوانین را نیز دارد. چراکه معتقدیم اگر برای این موضوع تدبیری صورت نگیرد علاوه بر بانک ها، نظام نظارتی بانک مرکزی نیز آسیب خواهد دید.

نظارت بر اجرای قوانین و مقررات از مهم ترین وظایف رییس هیات مدیره بانک هاست

معاون نظارت با بیان اینکه ارکان حاکمیتی در نهاد های اقتصادی عهده دار بخشی از وظایف نظارتی هستند، اظهار کرد: ارکان حاکمیتی در همه نهاد های اقتصادی وظایف مختلفی را برعهده دارند که بخشی از آن وظایف نظارتی است. در این باره مسیولیت و وظایف مدیران تطبیق در مقام هیات مدیره بسیار مهم است و انتظار می رود این افراد نسبت به برخی موضوعات حساسیت بیشتری داشته باشند. چراکه ارکان نظارتی در ایجاد نظام کارآمد و سالم نقش بسزایی دارند.

محمدپور ضمن مرور برخی از مهم ترین مسیولیت های هیات مدیره و رییس هیات مدیره، یادآور شد: به موجب دستورالعمل «رعایت قوانین و مقررات در موسسات اعتباری» ابلاغیه سال 1396، کسب اطمینان از اجرای موثر خط مشی رعایت قوانین و مقررات و شناسایی به هنگام موارد نقض خط مشی و اتخاذ اقدامات اصلاحی و انضباطی مناسب، ایجاد کمیته رعایت قوانین و مقررات به منظور انجام صحیح و دقیق مسیولیت خود در خصوص کفایت و اثربخشی مدیریت ریسک و عدم رعایت قوانین و مقررات از جمله وظایف این افراد است.

وی با اشاره به بعضی از مهم ترین وظایف رییس هیات مدیره طبق «دستورالعمل تایید صلاحیت و عزل مدیران ارشد»، تاکید کرد: فراهم کردن زیرساخت جریان اطلاعات به نحوی که اعضای کمیته ها برای انجام صحیح و دقیق به موقع وظایف خود به اطلاعات و مستندات موسسه اعتباری دسترسی داشته باشند، فراهم کردن زمینه دسترسی سریع بازرسان بانک مرکزی حسابرسان مستقل بازرسان قانونی به گزارش ها به پیشنهاد واحد ها و کمیته های این دستورالعمل در زمره این مسیولیت هاست.

به گفته معاون نظارت بانک مرکزی نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات در موسسه اعتباری یکی از مهم ترین وظایف شخص رییس هیات مدیره در بانک است.

دستورالعمل الزامات ناظر بر حاکمیت شرکتی

محمدپور در ادامه به «دستورالعمل الزامات ناظر بر حاکمیت شرکتی» اشاره کرد و گفت: به موجب این دستورالعمل رییس هیات مدیر باید سازوکاری اتخاذ نماید که اطمینان حاصل شود که بر اساس آن تصمیمات هیات مدیره بر مبانی درست و بر اساس اطلاعات صحیح اخذ شود.

وی درباره «واحد رعایت قوانین و مقررات» یادآور شد: ارایه به موقع هرگونه عدم رعایت قوانین و مقررات در چارچوب خط مشی رعایت قوانین و مقررات در خصوص مصوبات و تصمیمات کمیته رعایت قوانین و مقررات و هیات مدیره موسسه اعتباری و بانک مرکزی از جمله این وظایف است.

معاون نظارت بانک مرکزی با اشاره به انتظار از بانک ها مبنی بر رعایت قوانین و مقررات، تاکید کرد: انتظار می رود هر سه ماه یک بار کمیته رعایت قوانین و مقررات بانک ها گزارش عملکردی را به بانک مرکزی ارسال کند. ولی شخصاً تاکنون چنین امری را از بانک ها ندیده ام.

محمدپور ادامه داد: برای مثال بانک ها گزارشی درباره ریسک عدم رعایت نرخ سود ارایه نکرده اند و یا مصداقی نیاورند که این موضوع در بانک رعایت نمی شود و این در حالی است که یکی از مهم ترین مسیولیت های این کمیته در بانک ها ارایه گزارش در این موارد است.

وی در توضیح اهمیت کمیته های حاکمیتی عنوان کرد: اهمیت قایل شدن برای کمیته های حاکمیتی و افراد هیات مدیره و نقش و مسیولیت اشخاص هیات مدیره برای ما در بانک مرکزی مهم است. برای نمونه در 5 ماه اخیر از اعضای هیات مدیره دعوت کردیم و طبق دستورالعمل ارزیابی صلاحیت هیات مدیره و مصوبات شورای پول و اعتبار فرد بر اساس وظایفی که دارد گزارش خود را ارایه کرده و گزارش وی نیز ارزیابی شده است.

تقویت ارکان حاکمیتی در شبکه بانکی

معاون نظارت بانک مرکزی اعتبار دادن به کمیته های حاکمیتی را امری حایز اهمیت خواند و گفت: این کمیته ها مسیولیت نظارت بر درستی انجام کار ها را در بانک ها بر عهده دارند.

محمدپور به نقش و جایگاه رییس هیات مدیره در بانک ها اشاره کرد و اطهار کرد: نقش و جایگاه شخص رییس هیات مدیره در بانک و موسسه اعتباری امری شایان توجه است و در این باره دستورالعمل های بانک مرکزی، قانون تجارت و نیز دستورالعمل حاکمیت شرکتی مواردی را عنوان کرده است. چراکه این عضو دارای اختیارات و جایگاه ویژه ای است و باید بر حسن اجرای قوانین و مقررات در موسسه اعتباری نظارت داشته باشد.

وی یکی از اهداف بانک مرکزی را تقویت ارکان حاکمیتی در شبکه بانکی خواند و گفت: ما انتظار داریم هیات مدیره و رییس کمیته تطبیق اصلاحات را انجام دهند و مخصوصا رویکرد ما این است که بیش از قبل به این ارکان اعتبار دهیم.